Otizm
Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB), sosyal iletişimde bozukluklar ve tekrarlayıcı davranışlarla karakterize edilen, geniş bir fenotipik yelpazeye sahip nörogelişimsel bir durumdur.
OSB'nin gelişiminde genetik mutasyonlar ve çevresel faktörler (örneğin, anne karnındaki bağışıklık aktivasyonu ve nöroinflamasyon) önemli roller oynar. OSB'de mikroglial hücrelerin aşırı aktivasyonu, sinaptik bağlantıların gerektiği gibi budanmamasına (eksik sinaptik budama) ve fazla bağlantılı sinir ağlarının oluşmasına yol açar.
EEG analizleri, OSB'li bireylerin beyninde düşük frekanslı dalga (delta ve theta) gücünde artış ve orta frekanslı dalga (alfa) gücünde azalma ile karakterize edilen belirgin bir “U-şekilli” spektral eğriye sahip olduğunu göstermektedir. Özellikle frontal ve temporal bölgelerde artmış theta gücü, yaygın alfa bandı azalması, oksipital ve parietal bölgelerde aşırı beta ve gamma aktivitesi OSB'nin temel EEG biyobelirteçlerindendir. Bu biyobelirteçler, OSB'li bireylerin lokal beyin bölgelerinde aşırı bağlantı kurarken, uzun menzilli bağlantısallıkta zayıflık gösterdiğini desteklemektedir.
Ayrıca, OSB'li bireylerde EEG sinyal karmaşıklığının ve dalga genlik değişkenliğinin tipik gelişim gösteren bireylere kıyasla farklılık gösterdiği tespit edilmiştir. Makine öğrenimi teknikleri kullanılarak yapılan EEG analizleri, OSB'yi yüksek doğrulukla teşhis edebilen modeller geliştirmeye olanak tanımakta ve bireyselleştirilmiş müdahaleler için yeni yaklaşımlar sunmaktadır.
Yapay zeka temelli EEG analizleri, OSB'nin altında yatan nörobiyolojik mekanizmaları anlamada kritik bir rol oynayarak, erken teşhis ve kişiye özel terapötik yaklaşımlar geliştirilmesine katkı sağlamaktadır.